Która dostawa w łańcuchu z zerową stawką VAT

Eksport, czyli dostawa towarów wysyłanych z Polski poza terytorium Unii Europejskiej, jest opodatkowany zerową stawką VAT. Sytuacja się jednak komplikuje, jeśli towar jest wywożony poza UE przez nabywcę mającego siedzibę w Polsce.

Wątpliwości pojawiają się zwłaszcza do transakcji łańcuchowych, tj. dwóch lub więcej dostaw tego samego towaru. Takiego przypadku dotyczy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 stycznia 2025 r. (I FSK 1389/21).

Dwóch polskich podatników w łańcuchu

Orzeczenie NSA dotyczyło transakcji pomiędzy trzema podmiotami, które dla uproszczenia nazwijmy: A, B i C. Cały transport jest organizowany przez podmiot B (pośrednika), który – co istotne – ma siedzibę w Polsce. Podmiot C to ostateczny odbiorca, który nabywa prawo do dysponowania towarem jak właściciel dopiero w swoim państwie – poza UE.

Spór dotyczył tego, która z transakcji (A do B czy B do C) stanowi tzw. dostawę ruchomą, opodatkowaną stawką zero proc. właściwą dla eksportu.

Podstawowe znaczenie ma tu art. 22 ust. 2a ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku towarów, o których mowa w ust. 2, które są wysyłane lub transportowane z terytorium kraju na...